In de discussie rond de discriminerende opmerking van Johan Derksen over Habtumu de Hoop hoorde je weer eens de opmerking dat Derksen die oude oom is met versleten ideetjes, maar die analyse klopt niet helemaal.
- Jouw oude oom heeft geen miljoenenpubliek
Normaal gesproken zou Derksen met zijn track record vol kaarsen en Zwarte Pieten allang klaar zijn op de Nederlandse tv, maar hij heeft nu eenmaal een miljoenenpubliek. Talpa is een commercieel bedrijf en die miljoen kijkers zijn heel belangrijk voor de inkomsten en dus kan hij redelijk zijn eigen gang gaan.
- Jouw oude oom kende helemaal geen nuance
Oude ooms hebben het vaste pakket aan dommigheid: asielzoekers krijgen altijd voorrang (geen idee waarmee trouwens), we betalen teveel belasting, er is niets aan de hand met het klimaat en we moeten uit de EU. Derksen is wel wat conservatief rechts, maar zeker geen domme man. Hij leest kranten en formuleert steeds opnieuw een standpunt waarbij je soms wordt verrast. Zo loopt hij niet blind achter Israël aan en vindt hij dat de NPO gewoon moet blijven omdat ze ook mooie dingen maken. - Jouw oude oom heeft geen podium
Een normale strategie voor oude omen die rare dingen zeggen, is als volgt: eerst is het die aardige gast waar je vader en moeder altijd over mopperen, als tiener hoor je die slechte teksten hoofdschuddend aan en ga je er tegenin en nog later blijf je gewoon lekker thuis als die rare gek er is. Je gaat jouw kostbare tijd niet verspillen aan een man waar je je de hele tijd aan ergert. Ondertussen trekt de oude oom zich lekker terug in zijn eigen bubbel en hebben jullie geen last meer van elkaar. Maar ja, in tijden van social media kan je je natuurlijk niet helemaal onttrekken aan Johan. Hij komt voorbij op X en Instagram en mensen bij de bakker hebben het ook over hem. - Jouw oude oom had geen ‘bandwagon’
Als jouw oude oom er weer wat domme opmerkingen uitgooide dan waren de reacties niet eensgezind: je moeder sprak er schande van, je vader ging gewoon wat minder vaak langs, je zus was nog een beetje te jong om het te snappen en je broer noemde hem ‘de Oppertokkie’. In het geval van Johan scoor je echter punten door zijn gedrag op dezelfde manier af te keuren. Het is niet gewoon jouw mening om zijn mening stom te vinden, maar dat komt jou ook nog eens goed uit. Zo pakten Merel, Marijnissen en die Wouter van de Telegraaf dat aan: ze acteerden verbazing over Derksen die gewoon zijn oude conservatieve zelf was.
Conclusie
Het fenomeen Johan Derksen heeft dus niet zoveel te maken met jouw oude oom. Toen die oom immers geen publiek meer had voor zijn ideetjes is hij ergens anders gaan praten, maar daar had jij verder geen last van. Als Johan niet op jouw oom lijkt dan is de beste strategie om met Johan te dealen ook een andere. Het geheim is filteren: luister goed naar hem als hij praat over zijn liefde voor muziek, hoe hij vertelt dat het geen pijn doet als je een beetje hard voor elkaar bent en word vrolijk van zijn ouderwetse cynisme dat ook zonnige kanten heeft. Maar negeer zijn saaie meningen over asielzoekers, D66, Zwarte Piet, Frans Hoek en Danny Blind. Met die strategie kunnen we nog jaren vooruit.