Met een reclamestrateeg had ik het van de week over de overeenkomst tussen reclameboodschappen en de werking van massamedia. Hij was een tijdje werkzaam geweest in de journalistiek, in de PR-wereld én dus in de reclame. ‘Het is verleidelijk om te denken dat je iets kan bereiken bij mensen met rationele argumenten, maar dat is echt een misverstand. Het gaat er altijd om dat je mensen emotioneel raakt…pas dan gebeurt er iets in hun hoofd en worden ze aangezet tot actie.’
Hij heeft gelijk natuurlijk. Daarom zien we ook commercials met goed gebouwde glazenwassers die Coca-Cola drinken, kunnen we even pauze nemen van een schreeuwende manager met een soepje en krijgt die rolojongen een tik van een olifant die hem plaagde. Er is zelf een Nobelprijswinnaar die hier een theorie over ontwikkelde: Daniel Kahneman. Wacht ik gooi zijn theorie even door Chat GPT. Komt-ie:
De theorie van Daniel Kahneman over Systeem 1 komt uit zijn baanbrekende werk in de psychologie en besluitvorming, vooral beschreven in zijn boek ‘Thinking, Fast and Slow’. Kahneman maakt in zijn theorie een onderscheid tussen twee denkprocessen die mensen gebruiken om beslissingen te nemen: Systeem 1 en Systeem 2.
Systeem 1
Automatisch en snel: Dit is het snelle, intuïtieve systeem dat automatisch werkt zonder veel bewuste inspanning of controle. Het is het systeem dat ons helpt om snel beslissingen te nemen en onmiddellijk te reageren op situaties. Systeem 1 opereert grotendeels buiten het bewuste denken. Het vertrouwt op ervaringen, gewoontes, en aangeleerde patronen.Hoewel Systeem 1 efficiënt en handig is in dagelijkse situaties, maakt het vaak gebruik van cognitieve bias en heuristieken (mentale vuistregels), waardoor het soms tot fouten of vooroordelen leidt.’
Systeem 2
Ter vergelijking is er Systeem 2, dat het tegenovergestelde is van Systeem 1: Bewust en langzaam: Dit systeem vraagt inspanning, bewust nadenken en concentratie. Het wordt ingeschakeld bij complexe taken die analytisch of rationeel denken vereisen.
Interactie tussen de systemen
In het dagelijks leven vertrouwen we vaak op Systeem 1, omdat het snel en efficiënt werkt. Wanneer er echter meer bedachtzaamheid vereist is, neemt Systeem 2 het over. Toch kan Systeem 1 de overhand hebben, wat soms leidt tot fouten. Een belangrijk punt in Kahnemans theorie is dat mensen vaak geneigd zijn te vertrouwen op Systeem 1, zelfs in situaties waar Systeem 2 eigenlijk beter geschikt zou zijn. Dit kan leiden tot irrationele beslissingen, vooroordelen en denkfouten.’
Interessant toch? Helemaal hip onder reclamemensen die dit in alle presentaties knallen (tot er weer iets nieuws komt). Moesten jullie ook zo aan die huddle denken? Zo werken media dus….Terecht hoorde ik Martijn Krabbendam ergens zeggen: ‘Het gaat niet om de huddle, maar waar ie voor staat.’ Media gebruiken de theorie van Daniel Kahneman om een boodschap over te brengen. Ofwel ze maken de werkelijkheid simpeler om mensen te overtuigen en zo ging dat ook met de huddle.
Want er is natuurlijk van alles aan de hand bij Feyenoord; de nieuwe trainer heeft tijd nodig om het perfecte systeem te vinden, de spelers moeten aan hem wennen, de Technisch Directeur is ook de algemeen directeur en dus heeft hij teveel macht en nog meer dingen. De kern is dat Slot zó goed was dat hij alles kon rechttrekken op het veld, maar die nieuwe trainer heeft gewoon betere spelers nodig. Maar ja, dat is allemaal veel te ingewikkeld…Veel makkelijker is zeggen: een huddle, iets wat we niet kennen en dus vinden we dat maar een beetje eng. The huddle is de asielzoeker van de voetbalwereld.
The huddle is Systeem 1 en wat is er dan belangrijk? Dat er ook verstandige mensen zijn die the huddle-theorie weer terzijde schuiven en ouderwets met argumenten komen. Dat geldt ook voor de Tweede Kamer natuurlijk. Die koppeling van asielzoekers aan de woningnood en aan een lege portemonnee heeft natuurlijk een grote zege opgeleverd voor de PVV, maar het is aan de verstandige mensen om de echte problemen te analyseren.
