Er stond laatst een interview in het AD met Tess Lieder, de keepster van Oranje die stopt met handbal. Wereldkampioen geweest, kind gekregen, en nu geen motivatie meer om te trainen. Prima, dat moet ze helemaal zelf weten natuurlijk. Topsport is heftig, en als het klaar is, is het klaar. Maar wat daarna kwam, was typisch zo’n passage waar ik een beetje jeuk van krijg. Ze wil ‘iets in de media’ gaan doen. Of lezingen geven aan studenten, waarbij ze topsport als metafoor gebruikt voor samenwerken.
Tess. Kom op.
Dat soort plannen klinkt natuurlijk goed in een afscheidsinterview. Lekker vaag, een beetje inspirerend – of nou ja, dat denk je dan. Maar de realiteit is dat dit soort dingen zelden werken als een serieuze carrière. De wereld zit niet te wachten op nog iemand die vertelt dat ‘discipline de sleutel is’ of dat ‘je pas een team bent als iedereen hetzelfde doel heeft’. De wereld heeft behoefte aan mensen die iets kúnnen. Die weten hoe ze een Excel-sheet kloppend maken. Of een lekke leiding vervangen. Of een gemeente in goede banen leiden.
Dus hier een beter plan. Een écht plan. Gratis en voor niks.
1. Kies een studie waar je iets mee kunt.
Ga een vak leren. Iets dat je nog 35 jaar met een beetje plezier kunt doen. MBO meubelmaken? HBO sociaal werk? WO bestuurskunde? Communicatie. Marketing. Duik erin. Schrijf je in. Ga tussen de achttienjarigen zitten en wees weer even een leerling. Je bent niet te laat, je bent precies op tijd. Dit is het moment om een vak te leren waar je trots op kunt zijn.
2. Ga één of twee dagen per week ergens aan de slag.
Niet bij een kennis op de redactie van een tv-programma, maar gewoon ergens waar gewerkt wordt. Loop een week mee bij een meubelmaker in Utrecht. Regel de koffie bij een architectenbureau. Of vraag Jos, die jonge mensen opleidt tot merkdenkers. Niet om meteen iets te bereiken, maar om te leren. Om te zien hoe het werkt. Hoe je waarde toevoegt. En ook: hoe het is om als beginner weer onderaan te staan.
3. Bouw langzaam maar zeker aan je loopbaan.
Maak een realistisch plan voor de komende vier jaar. Niet van die luchtfietserij, maar gewoon: welke kennis wil je opdoen? Welke vaardigheden heb je nog nodig? Ga stage lopen. Volg extra cursussen. Vind uit wat je leuk vindt én waar je goed in bent. En als je dan na die vier jaar zegt: ik wil nu iets voor mezelf beginnen – dan heb je tenminste een fundament. Dan ben je niet iemand die ‘iets met media’ wil, maar iemand die écht iets in huis heeft.
Conclusie: Nederland heeft geen behoefte aan nog een ex-sporter met een podcast
We hebben wél behoefte aan mensen die een vak beheersen. Meubelmakers. Bestuurders. Loodgieters. Boekhouders. Mensen die snappen hoe iets werkt en het vervolgens ook gewoon dóen. Dat is wat het land draaiende houdt. En dat is ook wat jou gelukkig gaat maken, Tess. Niet dat zaaltje met mensen die applaudisseren omdat je vroeger ballen uit het doel hield, maar die dag dat je zelf iets maakt, iets oplost, iets bedenkt. Iets wat ertoe doet.
Leer een vak. Word ergens goed in. En verras ons dan over tien jaar met een verhaal dat níét begint met een metafoor over topsport, maar met een echt project dat je zelf hebt gebouwd.
