Jutta Leerdam. Ze is niet zomaar een schaatser, maar een fenomeen op zich. Terwijl andere atleten zich vaak voegen naar de regels en eisen van hun teams, heeft Jutta gekozen voor haar eigen weg. Dat maakt haar niet sporter en ook een symbool van zelfstandigheid. Ze had zich kunnen schikken in de regels van Team Jumbo, maar besloot om zelf de controle te nemen. En eerlijk, dat is verfrissend in een wereld waar gehoorzaamheid vaak als de norm wordt gezien en de vermoeiende topsportwetten van mensen als Erben Wennemars en Sven Kramer heilig zijn. Niemand is groter dan het team slaat gewoon nergens op, helemaal niet in een individuele sport.
Sven Kramer verwoordde de filosofie van ‘Team Jumbo’ eens treffend: ‘niemand is groter dan het team’. Het klinkt nobel, maar voor iemand als Jutta is dat precies wat haar tegenhoudt. Schaatsen is geen teamsport, zoals voetbal of basketbal.Jij tegen het ijs, tegen de tijd, tegen jezelf. Het delen van hotelkamers of het in hetzelfde tenue rondrijden versterkt de teamgedachte, maar uiteindelijk sta je alleen op dat ijs.
Een merk
Het punt is dat Jutta al veel groter is dan het team. Niet alleen door haar prestaties op het ijs, maar ook door haar uitstraling en populariteit. Met meer dan 4,5 miljoen volgers op Instagram bereikt ze veel meer mensen dan de boterham-uit-een-zakje-eters in Thialf. Ze is een inspiratie, een rolmodel, een merk op zichzelf. Haar naamsbekendheid overstijgt het team, en dat zorgt voor een unieke situatie. Romario was veel groter dan Juul Ellerman. Jutta heeft haar eigen publiek en dat betekent dat ze ook eigen keuzes maakt. Haar beslissing om niet bij Jumbo te blijven was een moedige stap, maar ook een noodzakelijke.
De topsport-illusie
De topsportwereld kent zijn rituelen en gebruiken. Teams als Jumbo draaien niet alleen om prestaties, maar ook om groepsvorming, teamspirit en leiderschapstrainingen. Voor veel schaatsers is dat een enorme motivatie, een kans om op een gestructureerde manier het beste uit zichzelf te halen. Maar voor iemand als Jutta voelt dat misschien eerder als een beperking. Ze weet wat ze wil en hoe ze dat wil bereiken. Die groepsmomenten en motiverende sessies zijn voor haar niet per se een toevoeging, eerder afleiding. Voor een individualist voelt dat als een vreemde omweg naar succes. Jutta wil zich niet onderwerpen aan groepsdynamieken, voor haar is dat hele idee van teamgeest en samen sterker staan misschien een beetje overtrokken.
Jaloezie
Leerdam is niet alleen succesvol, ze leeft ook een leven dat voor veel van haar collega’s onbereikbaar lijkt. Ze heeft miljoenen volgers, internationale sponsordeals en toegang tot een wereld die ver buiten het ijs reikt. Terwijl de gemiddelde schaatser zijn boterhammen smeert voor de volgende training, vliegt Jutta naar internationale evenementen en zet ze zichzelf wereldwijd op de kaart. Dat verschil is groot en dat ga je toch ergens merken. Als je jezelf omringt met mensen die naar je opkijken, maar tegelijkertijd ook zien dat jouw leven en jouw mogelijkheden ver buiten hun bereik liggen, is er altijd dat gevoel van competitie. Dan heb je veel mensen nodig met een klein ego om je heen.
Onafhankelijkheid
En zo zien we een vrouw die de sport naar haar hand zet, die kiest voor een onafhankelijk pad dat niet altijd makkelijk is. Ze wil wel onderdeel zijn van een team, maar dan op haar eigen voorwaarden. En eerlijk, als je haar besluit om alleen verder te gaan begrijpt, snap je dat dit de beste keuze voor haar is.
I Did It My Way
Dus wat zeggen we dan tegen de nieuwe generatie, tegen al die tieners en twintigers die nog hun weg zoeken? Naar wie luister je beter? Naar mensen die netjes deden wat hun coaches en directeuren voor ze uitstippelden, of naar iemand als Jutta Leerdam, die zei: ‘Ik maak de harde keuze om het op mijn manier te doen, en ik accepteer de gevolgen.’
